Dit keer ga ik vertellen over een kruid die je zeer waarschijnlijk wel kent. Misschien niet van naam, maar je bent het vast wel eens tegengekomen, de Stinkende Gouwe. De wetenschappelijke naam is Chelidonium majus. De naam “stinkend” verbaasde me altijd maar er zijn mensen die de geur als onaangenaam ervaren. Dus vandaar deze naam. Gouwe zou verwijzen naar het (goud) gele sap wat eruit komt. Het zou kunnen dat dit verwijst naar de alchemisten die in de middeleeuwen probeerden goud te maken.
Als je de stengel pakt en je breekt hem, dan zie je dat er gele latex uitkomt. Die gele latex is best lastig om uit je kleding te krijgen maar het is wel heel kenmerkend voor dit plantje. Ik ken de Stinkende Gouwe vooral als Wrattenkruid (of wrattenkroed). Het wordt al eeuwenlang gebruikt tegen wratten (maar vreemd genoeg nog niet uitgebreid wetenschappelijk onderzocht). Je tipt dan de wrat aan met bijv een wattenstaafje met het gele sap (let op je kleding en niet op beschadigde huid). Dit is een mooie manier om dit op een natuurlijke wijze te behandelen.
Stinkende Gouwe behoort tot de Papaver familie (Papaveraceae).
De gele bloemen van de Stinkende Gouwe bloeien vanaf april/mei tot augustus. De knoppen hangen naar beneden maar als de bloem ontluikt richt het zich omhoog. Het blad is zachtgroen en heeft ronde inkepingen.
De plant is lichtbehaard. De kleine zwarte zaadjes zitten in een smal zaaddoosje wat eruit ziet als een peulvruchtje. De zaden bevatten een ‘mierenbroodje’. Mieren zijn dol op deze ‘broodjes’ . Ze slepen de “broodjes”naar hun nest en eten het broodje op. Het zaad laten ze liggen of slepen ze er weer uit. En nu weet je ook hoe de Stinkende Gouwe zich vermeerderd en verspreidt.
Het plantje komt in Nederland en de rest van Europa veel voor. Ze heeft een voorkeur voor licht beschaduwde en enigszins droge plekken .
De Stinkende Gouwe is een stikstofindicator en dat betekent dat de bodem waar je dit plantje zit groeien stikstofrijk is.
De Stinkende Gouwe is niet eetbaar maar kan wel medicinaal werken. Medicinaal wordt het volledig bovengronds deel , melksap en de wortel gebruikt. Het beste is om bij verwerking de plant zo vers mogelijk te gebruiken voor een tinctuur of olie om bijv. een zalf van te maken . De plant drogen zorgt er voor dat het een groot deel van zijn kracht verliest, dit geldt zeker ook voor de wortel. De wortel oogst je in de herfst. Dit doe je omdat de kracht van de plant in de bloei zit. Het heeft die kracht nodig om de blaadjes en de bloemen te vormen. In de herfst gaat die kracht weer terug in de wortels.
Stinkende Gouwe is onderdeel van het (vrij bekende) middel Iberogast. Dit wordt gebruikt bij maag-darm problemen zoals een prikkelbare darm.
Het melksap (de gele latex) heeft een remmende werking op de celdeling van de huid en helpt daarom o.a. tegen wratten. Je kan er ook waterwratjes mee behandelen. Ik benoemde eerder al het gele sap maar het is nog makkelijker om het met de tinctuur te doen. Bij waterwratjes doe je de tinctuur op een pleister of gaasje en die plak je op het waterwratje. Als het er heel veel zijn kan je de tinctuur op een watje druppelen en die over de waterwratjes heen smeren.
Het kruid kan ook gebruikt worden bij oogproblemen door bijvoorbeeld kompressen op je (gesloten!) oogleden. Maar ik raad je aan om allereerst naar een dokter te gaan 😊 Je ogen zijn gevoelig en waardevol!
Je kan de tinctuur niet inwendig gebruiken maar je kan wel een D3 of D6 verdunning gebruiken (homeopathisch) voor het reinigen en activeren van je lever. Het is het middel voor leverproblemen maar het is ook een heftig kruid! Er zijn een aantal contra indicaties aan dit middel waar je rekening mee moet houden bij inwendig gebruik. Je mag het niet geven aan kinderen onder de 7 jaar. Het mag ook niet ingenomen worden door zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven ! Niet innemen bij hepatitis en cholecystitis. En als je geneesmiddelen slikt raad ik je in dit geval altijd aan om contact op te nemen met de apotheker of arts want er is interactie met een aantal medicijnen. Het is belangrijk om met deze wisselwerking rekening te houden.
Geraadpleegde bronnen:
- Groot handboek geneeskrachtige planten, Geert Verhelst.
- Kruidenmens, Marlies Engels
- Kruidenwijsheid, Marjanne Huijsing
Helpt die Stinkende Gouwe ook bij fistels ???